Sử

 Một ngày, tình cờ thấy và bị cuốn vào. 

Tác giả là cháu mấy đời của cụ Phan Quang, 😉😊

Cành sen

 ã tìm thấy “cành hoa sen” gây tranh cãi trong ca dao ở Hà Nội?

- Hà Tùng Long

Trong làng văn đã từng có không biết bao nhiều cuộc tranh luận quanh hai câu ca dao:

"Đêm qua tát nước đầu đình

Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen".

Người ta không thể chấp nhận được chuyện phi lý “hoa sen có cành” và thậm chí “cành sen” mạnh mẽ tới mức có thể mắc được một cái áo bỏ quên.

Tuy nhiên, mới đây, nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long đã giới thiệu đến công chúng yêu văn hóa dân gian cây hoa sen ở chùa Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, Hà Nội.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long cho rằng, cây hoa sen này chính là "cành hoa sen" đã đi vào ca dao Việt Nam qua bao thế hệ: "Đêm qua tát nước đầu đình/Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen", "Lên chùa bẻ một cành sen/Ăn cơm bằng đèn đi cấy sáng trăng...".

Loài cây mà nghệ sĩ Quang Long nhắc đến được trồng tại chùa Bối Khê, gắn biển với tên gọi “cây sen đất”, có nơi gọi là cây sen núi. So với bông hoa sen mọc trong đầm thì hoa sen đất có cánh màu trắng, nhị vàng, to tương đương sen đầm, cánh hoa khum khum như bàn tay chụm lại. Đặc biệt, nụ của hoa sen đất khi chưa nở rất giống nụ sen trắng trong đầm.

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long, cây sen đất ở chùa Bối Khê có thân gỗ, gần giống thân cây hồng xiêm, lá giống lá đa. Hàng năm, sen đất chỉ nở vào mùa hạ, từ tháng Tư đến tháng Sáu âm lịch.

Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long tiết lộ, sau rất nhiều nỗ lực tìm kiếm của anh và các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian thì anh tạm thời kết luận, trên khắp vùng đồng bằng Bắc Bộ chỉ duy nhất ở chùa Bối Khê có cây hoa sen đất lâu đời dù vài năm gần đây, giống cây này được rao bán khá nhiều, có thể được nhập từ nước ngoài.

"Cách đây chừng 7-8 năm, trong hành trình tìm hiểu về các nghệ nhân hát xẩm, những câu hát xẩm, hát trống quân... chúng tôi tình cờ biết đến chùa Bối Khê và cây hoa sen đất. Khi đó, có cây hoa sen rất to đằng sau chùa và nhà chùa nỗ lực nhân giống cây hiếm này ra nhiều cây khác. Gần đây, có dịp quay trở lại, tôi đã thấy khuôn viên chùa hiện hữu 5 - 6 cây hoa sen cao quá đầu người được nhân giống từ cây sen già nay đã không còn nữa", nghệ sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ.

Nói về giả thuyết "cành hoa sen" trong câu ca dao: "Đêm qua tát nước đầu đình/Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen" chính là cành của cây sen đất chứ không phải bông sen trong đầm như nhiều người vẫn nghĩ, nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long phân tích: "Toàn bộ không gian trong bài ca dao này toát lên khung cảnh của đồng bằng Bắc Bộ, nên chúng ta có thể nhận định là bài ca dao được ra đời ở vùng này. Khi chúng tôi đến nơi đây, các bậc cao niên ở địa phương cũng khẳng định cây sen trong ca dao này chính là loài sen đất. Theo các cụ, cây sen này rất khó sống, nó chỉ sống thích hợp khi được trồng nơi đình chùa. (Tuy nhiên có thể đây chỉ là cách nghĩ nhằm tôn thêm tính linh thiêng cho loài cây được trồng trong những không gian thiêng).

Đối với địa phương, cây sen được coi trọng như cây đa, cây bồ đề, muỗm cổ thụ... Từ chính sự linh thiêng ấy nên trong bài ca dao, khi chàng trai ngỏ ý với cô gái rằng bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen, dù đó là sự tán tỉnh yêu đương nhưng nó lại thể hiện tính nghiêm túc trong tình cảm mà chàng trai muốn gửi tới cô gái".

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long thừa nhận: "Tôi đã thay đổi suy nghĩ kể từ khi biết về cây sen này vì nó giải quyết được hết những thắc mắc trong câu ca dao kia. Hơn nữa, các cụ ta cũng chân chất, thật thà, ăn nói mộc mạc kiểu "Gặp đây anh nắm cổ tay/ Anh hỏi câu này có lấy anh không?" chứ ít khi vòng vo, văn vở... Vì lối suy nghĩ người xưa gần gũi với hành động nên tôi cho rằng, không chàng trai nào nói dối như thế.

Không loại trừ giả thuyết, trong kiến trúc làng quê Việt, ao làng vốn có đầm sen và rất có thể chàng trai si tình sinh ra "ngớ ngẩn", vắt áo lên hoa sen trong đầm thật thì cũng khó xảy ra vì nếu vào mùa có sen, tôi nghĩ không tát nước được. Trong khi, là cây sen đất thì lúc nào cũng có thể vắt áo lên cành!".

Chùa Bối Khê tọa lạc trên thế đất đầu phượng, ngôi chùa được xây dựng năm 1382, dưới thời Trần trên mảnh đất rộng khoảng 4.000m2. Chùa có năm cửa, một cửa chính giữa và bốn cửa phụ chia đều cho hai bên. Một chiếc cầu nhỏ được xây bằng gạch vắt ngang đầm thả đầy hoa súng để dẫn tới cổng Tam quan 2 tầng, 8 mái. Tầng thượng có treo 2 quả chuông lớn, mỗi quả cao 1m, đường kính 20cm.

Chùa được bố cục theo lối truyền thống, tiền thờ Phật, hậu thờ Minh Đức chân nhân đời Trần, tên húy là Nguyễn Bình An. Ngài đã tu hành đắc đạo và hóa tại nơi đây, được nhân dân xây tháp để giữ hình hài cốt, tôn là Đức Thánh Bối. Người dân kể lại, ngài sinh năm Tân Tỵ (1281), quê ở làng Bối Khê, nhưng tu luyện ở chùa Trăm Gian (xã Tiên Lữ, huyện Chương Mỹ). Nên chùa Trăm Gian là nơi thờ chính thức ngài, còn ở Bối Khê là thờ vọng. Hàng năm cứ đến ngày 13 tháng Giêng, người dân trong vùng nô nức mở hội, rước kiệu Thánh để thể hiện lòng biết ơn tới Ngài.

Theo một số người dân ở đây, cây sen đất tại chùa đã hơn trăm năm tuổi và đều đặn ra hoa vào mùa hạ. Hoa sen đất có màu trắng tinh, cánh dày và thơm hơn sen nước, khi nở hết cỡ to bằng cái bát ăn cơm. Đời của hoa cũng “sớm nở tối tàn”, hoa chỉ có nhụy vàng mà không có gương sen như sen nước, nhưng khi cánh hoa khô rồi mà vẫn còn thơm”.

Sư thầy Đàm Phượng (trụ trì chùa Bối Khê) cho biết: “Người làng nói, ở chùa Bối Khê có hai cây sen đất do Phật tử cung tiến từ trăm năm trước đây. Nhưng một cây đã chết, giờ chỉ còn lại duy nhất cây sen tổ này. Qua năm tháng, cây sen tổ cũng cằn cỗi dần, nên cách đây khoảng chục năm nhà chùa đã cho chiết khoảng 40 cành, trồng trước cửa chùa hai cành, trồng ở chùa Trăm Gian 2 cành còn lại đem biếu các nơi. Sau một thời gian, được tin chỉ có hai cành được trồng phía trước cửa chùa Bối Khê và một cành ở chùa Trăm Gian là sống. Giờ ba cây đó đã cao trên 3m, cành lá xum xuê, cứ đến mùa lại đơm hoa trĩu cành, toả mùi thơm ngát dịu khắp chốn thiền môn.

* * *

Hôm qua tát nước đầu đình,

Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen.

Em được thì cho anh xin,

Hay là em để làm tin trong nhà?

Áo anh sứt chỉ đường tà,

Vợ anh chưa có, mẹ già chưa khâu.

Áo anh sứt chỉ đã lâu,

Mai mượn cô ấy về khâu cho cùng.

Khâu rồi anh sẽ trả công,

Đến khi lấy chồng anh sẽ giúp cho:

Giúp em một thúng xôi vò,

Một con lợn béo, một vò rượu tăm.

Giúp em đôi chiếu em nằm,

Đôi chăn em đắp, đôi trằm em đeo.

Giúp em quan tám tiền cheo,

Quan năm tiền cưới, lại đèo buồng cau.

(Copy từ Fb)

:)

Hồng tú cầu

Chào tháng 7

Nó đếm quanh nhà nó là 21 cái bông Hồng tú cầu. Được mùa dễ sợ, hic

TAV

 NGÀY CUỐI CÙNG TRÊN CƯƠNG VỊ TỔNG THỐNG ĐÀI LOAN

Bà Thái Anh Văn sinh ngày 31 tháng 8 năm 1956, tại huyện Bình Đông, Đài Loan. Bà tốt nghiệp Luật khoa tại Đại học quốc lập Đài Loan năm 1978, lấy bằng Thạc sỹ Đại học Cornell năm 1980 và bằng Tiến sỹ Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị Luân Đôn năm 1984. Bà đã giữ nhiều chức vụ chuyên môn ở nhiều trường đại học cho đến năm 1993, trước khi chính thức bước vào con đường hoạt động chính trị. Bà Thái không xây dựng gia đình, sống giản dị, chân thành và đề cao các giá trị tinh thần. Hàng ngày bà vẫn trực tiếp làm những việc nhà, việc cá nhân như một công dân bình thường. Nghe nói, ngoài thời gian làm việc ở Dinh tổng thống, bà ở trong một căn chung cư chưa đầy 100 mét vuông? Người dân Đài Loan, nhất là giới trẻ, giới trí thức cấp tiến rất ngưỡng mộ bà.

Trong 8 năm dưới thời bà làm Tổng thống, Đài Loan có nhiều cải cách quan trọng, trong đó nhiều chính sách rất có lợi cho người Việt làm việc và sinh sống tại Đài Loan. Mặc dù căng thẳng với Trung Quốc lên rất cao do lập trường cứng rắn của bà Thái, nhưng người dân Đài Loan luôn nhiệt thành ủng hộ bà. Theo nhà thơ, giáo sư Tưởng Vi Văn, cách nay hơn 70 năm về trước, 80 % người dân Đài Loan coi Trung Quốc đại lục là đất mẹ. Ngày nay 80% người dân ở quốc gia này cho biết họ là công dân Đài Loan và Trung Quốc đại lục là một nước láng giềng ở phía tây. Hiện Đài Loan là nền kinh tế lớn thứ 12 thế giới, với GDP danh nghĩa đầu người là 33.000 USD/ năm, gấp gần 8 lần Việt Nam và gần 3 lần Trung Quốc. Xin gửi lời chúc tốt đẹp nhất của cá nhân tôi tới bà Tổng thống Thái Anh Văn. Chúc bà mạnh khỏe và có những năm tháng nghỉ ngơi tuyệt vời nhất.

Nhân dịp này xin giới thiệu bài viết trên Facebook cuối cùng của bà Thái Anh Văn trên cương vị tổng thống Đài Loan, "Hôm nay là ngày cuối cùng tôi làm việc tại Phủ Tổng thống. Gần đây tôi có rất nhiều lịch trình, đều là lần cuối cùng, và tôi cũng đã gặp gỡ rất nhiều bạn bè, họ tranh thủ cơ hội để chụp ảnh cùng tôi. Sau khi chụp ảnh, họ thường nói một câu “Cảm ơn Tổng thống”, nhưng thực ra, người nên nói “cảm ơn” nhất, chính là tôi. Cảm ơn nhân dân Đài Loan, tám năm trước đã cho tôi cơ hội và chính họ đã gửi gắm những mong muốn và kỳ vọng thay đổi Đài Loan cho tôi. Tôi đã đặt trọn niềm tin vào công cuộc cải cách khi bước vào Phủ Tổng thống. Tôi vẫn nhớ, trong buổi lễ nhậm chức tám năm trước, tôi đã nói rằng tôi sẽ khiến cho mọi người thấy được sự thay đổi của đất nước này. Vì vậy, chúng tôi đã thành lập Ủy ban công lý lịch sử các tộc người nguyên trú (Indigenous Historical Justice and Transitional Justice Committee), thành lập Ủy ban xúc tiến công lý chuyển đổi* (Transitional Justice Commission), nỗ lực thực thi công lý lịch sử và công lý chuyển đổi của Đài Loan, thể hiện giá trị dân chủ của Đài Loan. Chúng tôi cũng thúc đẩy nâng cấp nền công nghiệp, ổn định nền kinh tế, góp phần xây dựng đất nước Đài Loan, nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia, giúp Đài Loan đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và sự thịnh vượng toàn cầu, đồng thời đặt nền móng vững chắc cho các thế hệ sau của chúng ta. Ngoài ra, chúng tôi còn thực thi quyền bình đẳng hôn nhân, cải cách hệ thống lương hưu, cải cách quốc phòng, tự chủ quốc phòng, chuyển đổi năng lượng, mặc dù trong quá trình thực hiện còn có vô vàn thử thách và khó khăn, nhưng với niềm tin và khát khao để đất nước trở nên tốt đẹp hơn, cuối cùng chúng ta đã thấy một Đài Loan tiến bộ và đổi thay. Cảm ơn mọi người, đã cùng tôi tạo ra nhiều lần đầu tiên cho Đài Loan, để tự do dân chủ, công bằng chính nghĩa, tôn trọng bao dung, được sinh sôi nảy nở trên mảnh đất này, viết nên trang sử mới cho Đài Loan, cũng như thúc đẩy sự phát triển toàn diện của quốc gia. Tôi từng nói rằng nhiệm kỳ của tôi sẽ kết thúc vào ngày 20 tháng 5, nhưng đất nước của chúng ta luôn tiếp tục tiến về phía trước. Nếu được hỏi muốn để lại câu nói nào cho Đài Loan, tôi sẽ nói, tôi hy vọng Đài Loan là một Đài Loan đoàn kết. Chúng ta phải có niềm tin vào bản thân, nếu chúng ta hợp tác sâu rộng, miễn là việc tốt cho đất nước, thì chắc chắn có thể làm được. Tám năm qua đã là như vậy, tôi tin rằng, những ngày sắp tới cũng sẽ như vậy. Một lần nữa, cảm ơn mọi người dân Đài Loan, trong tương lai, dù ở trên cương vị nào đi chăng nữa, tôi vẫn sẽ tiếp tục đồng hành cùng các bạn, cùng Đài Loan tiến bước về phía trước. --------

*Chú thích của người dịch: “Công lý chuyển đổi” là những việc mà các quốc gia tự do dân chủ thực hiện để khắc phục những hành vi vi phạm pháp luật và bất công do chế độ chuyên chế độc tài trước đây đã thực hiện.

Rất ngưỡng mộ Bà. Những người độc thân thật thú vị, hi hi :)

Thanh liêm

 

Thời buổi này làm nó nhớ lại câu chuyện ngày trước thường nghe Ba kể về cụ Hoàng Diệu:

Tương truyền, khi cụ Hoàng Diệu làm quan ở đất Bắc, nhân có người về quê, cụ nhờ gửi về cho mẹ một tấm vải làm quà. Khi người mang quà tới, bà mẹ không vui, trả lại ngay kèm theo một bức thư và một cây roi dâu; trong thư bà dặn con dù làm quan cũng phải sống thanh liêm.

Người xưa có chữ nghĩa, học hành đàng hoàng, họ biết đâu là phải, quấy.

Ước chi giờ có thật nhiều những bà mẹ như mẹ cụ Hoàng Diệu, để họ sinh ra và dạy dỗ những người con có khí tiết mà giúp đời.

Haizz.

Làm trai cho đáng nên trai............😇